Günümüzde tablet, telefon ve televizyon gibi ekranlı cihazların çocuklar üzerindeki etkisi her geçen gün artarken, uzmanlar ekran bağımlılığına karşı aileleri uyarıyor.
İLKDİL Dil Konuşma ve Özel Eğitim Kliniği Kurucularından Özel Eğitim Alan Öğretmeni Burak Toprak, özellikle erken çocukluk döneminde aşırı ekran maruziyetinin dil, sosyal ve motor gelişim üzerinde olumsuz etkiler yarattığını belirtiyor.
Burak Toprak, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "3 yaş altı çocukların ekrana maruz kalma süresi ne yazık ki giderek artıyor. Bu yaş grubundaki çocukların dil gelişimi, sosyal etkileşimi ve dikkat becerileri henüz gelişme aşamasındayken uzun süreli ekran kullanımı, gelişimsel gecikmelere neden olabiliyor.
Klinik gözlemlerimizde, konuşma gecikmesi ya da dikkat eksikliği ile başvuran birçok çocuğun yoğun ekran maruziyeti geçmişi olduğunu görüyoruz." dedi.
Araştırmalara göre 3-6 yaş arası çocukların %62’si günde 2 saatten fazla ekran kullanıyor. Bu çocukların %45’inde dil gelişimi geride kalıyor.
Çarpıcı Veriler: Her 10 Çocuktan 6’sı Ekran Bağımlılığı Riski Altında
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Derneği’nin 2024 yılında yayımladığı araştırmaya göre, 3-6 yaş arası çocukların %62’si günlük 2 saatten fazla ekran başında vakit geçiriyor. Aynı çalışmada, bu çocukların %45’inin dil gelişiminde gecikme, %38’inin ise dikkat ve odaklanma sorunları yaşadığı bildirildi.
Ekran Yerine Etkileşim"!
Toprak, çocukların ekran başında pasif bir izleyici konumunda olduğunu ve bu durumun özellikle dil gelişimi açısından riskli olduğunu vurguladı. "Bir çocuğun dili öğrenebilmesi için aktif iletişim kurması, oyun oynaması, sorular sorması gerekir. Ekran, bu süreci desteklemek yerine köreltebiliyor. Ebeveynlere önerimiz; ekran süresini kısıtlamaları, birlikte kitap okumaları ve oyun oynamalarıdır." diye ekledi.
Ebeveynlere Uyarılar
Uzmanlar, 2 yaş altı çocukların hiçbir şekilde ekrana maruz bırakılmaması, 2 yaş üstü çocuklarda ise ekran süresinin günde 1 saatle sınırlandırılması gerektiğini ifade ediyor.
İLKDİL Dil Konuşma ve Özel Eğitim Kliniği, ekran bağımlılığı kaynaklı gelişimsel sorunlar yaşayan çocuklar için bireyselleştirilmiş destek programlarıyla danışan kabul etmeye devam ediyor.