10 yıllık süreçteki sert mesajların, atılan köprülerin ardından Erdoğan ‘Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok’ dedi. Diyalog vurgusu yaptı: Devletlerarasında hiçbir zaman diplomasi kesip atılamaz. Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor.
Rejimle 10 yıldan uzun süredir kopuk olan siyasi diyalog, bölge ülkeleriyle köprüleri yeniden kurma adımları kapsamında yeni aşamaya geçti. Çavuşoğlu’nun ‘Muhalifler ile rejim uzlaşmalı’ çıkışıyla ifade bulan süreç olumlu karşılandı. Ancak ‘Sonu belli politikayla Türkiye’nin bölgedeki çıkarları için çok değerli olan yıllar kaybedildi’ eleştirileri yapıldı. Gelinen noktada Şam’la yeni dönemin başladığını Erdoğan ilan etti.
‘SURİYE İLE DAHA İLERİ ADIMLARI ATIP OYUNLARI BOZARIZ’
İsrail ve Körfez’le normalleşme için “Siyasette dargınlık olmaz. Barış içinde olacaksın” ifadesini kullanan Cumhurbaşkanı, Suriye için “Toprak bütünlüğü önemli. Suriye ile daha ileri seviyede adımları atarak bölgedeki birçok oyunu bozarız” dedi. Ukrayna dönüşü uçakta konuşan Erdoğan, CHP liderinin ‘Bizdeki seçmen bilgisi YSK’da yok’ sözleri için de “YSK yargıya taşıyıp bu adama bedel ödetmeli” diye konuştu.
BİZİM ESED'İ YENMEK GİBİ BİR DERDİMİZ YOK
Çavuşoğlu’nun “Muhalefetle rejimi anlaştırmamız lazım” çıkışı sonrası Ankara’dan Şam yönetimine diyalog mesajları gitmeye başladı. Erdoğan, 11 yıl sonra Esad’a zeytin dalı uzattı. 1- Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok. 2- Devletler arasında hiçbir zaman siyasi diyalog veya diplomasi kesip atılamaz. 3- Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna dönüşü uçakta konuştu. Son dönemde gündeme gelen Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la ilişkilerin geliştirilmesi, Şam yönetimiyle ilişkilerin yeniden tesis edilmesi başlığına değinen Erdoğan “Siyasette dargınlık olmaz. Her an barış içinde olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın” mesajları verdi
Erdoğan “Türkiye Esed’i yenemedi şimdi anlaşmak için zemin hazırlıyor şeklinde muhalefetin bir algısı oluştu. Hem Suriye konusundaki son durumu öğrenmek istiyoruz hem de muhalefetin bakış açısını değerlendirmenizi istiyoruz?” sorusunu da yanıtladı. “Bizim Esed’i yenmek, yenmemek gibi bir derdimiz yok ki. Eğer Türkiye’de muhalefet olayı böyle bir noktaya taşıyorsa bu muhalefetin hem kalitesini hem de gramını ortaya koyar” diyen Erdoğan, Suriye’de atılan bütün adımlarla, özellikle Suriye’nin kuzeyinde Fırat’ın doğusu ve batısından Akdeniz’e kadar olan bölgede Ruslarla yürütülen çalışmalarda terörle bir mücadele olduğunu hatırlattı.
Terörle olan mücadeleyi de burada birlikte sürdürdüklerine dikkati çeken Erdoğan, şöyle konuştu: “Bunların belli bölümünü Ruslarla beraber yaparken belli bölümünü de kendi askerimizle, güvenlik güçlerimizle yürütüyoruz. Bizim ‘bir gece ansızın gelebiliriz.’ ifademiz boşuna değil. Vakti saati geldiğinde bu yapılır. Ama şunu da söyleyeyim, bir defa Türkiye’ye kimse ‘Böyle bir şeye hazır mısın?’ sorusunu sormasın.
Biz bütün bu işlere hazırlıklıyız. Hazırlıklı olduğumuz gibi de anbean ne gerekiyorsa bunu yapacak güçteyiz. Rusya ile öyle bir dayanışma yapalım ki Suriye’de, özellikle Suriye’nin kuzeyinde, doğusu batısı fark etmez, buralarda terörle bir mücadele gerçekleştirelim. Sürekli olarak buralarda İran’ın hesapları var. Bu hesaplar da önümüzde. Biz istiyoruz ki buradaki süreci daha fazla uzatmayalım. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok çünkü halkı bizim kardeşlerimiz. Onların topraklarının bütünlüğü bizim için önem arz ediyor. Rejim bunun idraki içinde olmalı.”
Bunları Putin’le Soçi’de görüştüklerini aktaran Erdoğan “Temennim odur ki inşallah önümüzdeki dönemle ilgili Suriye’de hem anayasa bir an önce yapılır, bu iş sağlama bağlanır hem de halkın bütün bu noktadaki sıkıntılarını giderecek adımlar atılır. Oradan hicret, iltica edenlerin ağırlığı bize geldi. 4 milyon insanı ülkemizde ağırlıyoruz. Bütün bunları ağırlarken rejimle sürekli savaş halinde olalım diye mi bunu yapıyoruz? Hayır. Suriye halkıyla özellikle inanç değerleri noktasındaki bağlarımız sebebiyle bunu yapıyoruz. Bundan sonraki süreç belki çok daha hayırlı olacaktır” dedi.
Erdoğan “Bu tartışmalar devam ederken Bahçeli’nin bir açıklaması dikkati çekti. ‘Siyasi diyalog görüşmelerinin ya da Suriye ile temasın siyasi diyalog mertebesine çıkarılması ciddiyetle ele alınmalı’ ifadesini kullandı. Bu sözleri nasıl değerlendirirsiniz?” sorusunu ise şöyle yanıtladı: “Devletler arasında hiçbir zaman siyasi diyalog veya diplomasi kesip atılamaz. Her zaman her an bu tür diyaloglar olur, olmalıdır. Hatta bir söz var, ‘İplikle de olsa bağı koparmayın, o bağ devam etsin. Gün olur lazım olur.’ Şimdi mesela Mısır’la alt düzeyde, bakanlarımız seviyesinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu ilişkiler durup dururken olmuyor.
Diplomasiyi tamamen devre dışı bırakamazsınız. Diplomasiye ne denli ihtiyacımız olduğunu bütün dünya gördü.”
Suriye’nin kuzeyinde yapılması planlanan yeni harekata ilişkin konuşan Erdoğan “Şu anda Suriye’de attığımız her adımda bir defa biz güvenlik güçlerimiz, istihbaratımız, Milli Savunma Bakanlığımız olarak Rusya’yla irtibat halindeyiz. Arkadaşlarımız sürekli onlarla görüşme halindeler. Ben de Sayın Putin’le görüşmeler yapmak suretiyle ‘Bu süreci sağlama bağlayalım.’ diyoruz.
Soçi seyahatimde Suriye önemli bir gündem maddesiydi. Buradaki terör olaylarıyla alakalı gerek ben Putin’le gerek Dışişleri Bakanı’m ve Savunma Bakanı’m muhataplarıyla görüşmeleri devam ettiriyoruz. Bundan sonraki süreçte de zaten devam ettireceğiz. Gönül arzu ederdi ki İran’la da bu çalışmaları daha etkin yürütelim ama bu olmadı. Biz de Rusya’yla dayanışmamızı, birlikteliğimizi aynı kararlılıkla devam ettiriyoruz. Bundan sonraki süreçte de devam ettireceğiz.”
İsrail, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır gibi ülkelerle ilişkilerin enerji eksenli olup olmadığı sorulan Erdoğan “Daha çok siyaset eksenli dersek isabetli olur. Siyasetin gereği bu. Onun için de siyasette dargınlık olmaz. Her an barış içinde olacaksın. Her an görüşebilme imkanı yakalayacaksın. Mısır halkı bizim kardeşlerimiz. Bizim Mısır halkıyla dargın olmamız mümkün değil. Onun için de bir an önce orayla da bu barışı bizim temin etmemiz gerekiyor. Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah birçok oyunu biz bozarız” yanıtını verdi.
KILIÇDAROĞLU’NA BEDEL ÖDETMELİ
“CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu geçen günlerde ‘Bizdeki seçmen bilgileri Yüksek Seçim Kurulunda bile yok’ diye tuhaf bir söz sarf etti. Birtakım spekülasyonlar var, ‘Hükûmetin yapmayı planladığı bazı icraatlar önceden Kılıçdaroğlu’na servis ediliyor ya da sızdırılıyor’ şeklinde. Bu ilginç duruma dair neler söylemek istersiniz?” sorusu üzerine Erdoğan şu değerlendirmeyi yaptı: “Kılıçdaroğlu’nun bu açıklamalarına inanıyor musunuz? Adamın hayatı yalan. Bir şey bildiğinden değil. Tabii bana göre, YSK Başkanı ve ekibi bunu yargıya taşımalı. Yargıya taşımak suretiyle artık bu adama bedel ödetmeli. Yeri geliyor savcılara saldırıyor, yeri geliyor hakimlere saldırıyor ama nedense onlar çekiniyorlar, korkuyorlar. Anayasayla teminat altındasınız. Anayasa’da bununla ilgili ‘Kesinlikle yargıya yönelik bu tür beyanlarda bulunulamaz’ diyor. İnşallah 2023’te milletim sandıkta buna bir kez daha dersini verecek.”
İSRAİL İLE YENİ DÖNEM TELEFONU
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile telefonda görüştü. Görüşmede Türkiye-İsrail ilişkileri ve bölgesel konular ele alındı. Erdoğan, karşılıklı olarak büyükelçi atama kararını, Türkiye-İsrail ilişkilerinin olumlu istikamette ilerlemesi yönünde atılmış önemli bir adım olarak gördüğünü ifade etti. Büyükelçilerin atanmasıyla birlikte ilişkilere yeni bir ivme kazandıracaklarını belirten Erdoğan, karşılıklı hassasiyetlere saygı temelinde iş birliği ve diyaloğu geliştirmekten yana olduklarını dile getirdi.
