Geçen yıl kilogramı 100-110 lira arasında olan yaş boz Antep fıstığı, bu yıl 220 liradan alınıyor. Ürünün az olması fiyatları yukarı çekerken, baklavalık iç fıstığın kilogramı ise 2 bin liraya yaklaştı.
Baklavalık fıstığın hasat sezonu başladı. Çiftçiler ürünlerini fabrikalara teslim etmeye başlarken, bu yıl "yok yılı" etkisiyle fiyatlar geçen yıla göre iki katına çıktı.
Geçen yıl kilogramı 100-110 lira arasında alıcı bulan yaş boz Antep fıstığı, bu yıl 220 liradan satın alınmaya başlandı. DÜNYA’ya konuşan sektör temsilcileri, fiyat artışının temel nedeninin yağış eksikliği nedeniyle yaşanan rekolte düşüşü olduğunu belirtiyor.
Uzmanlar, üretimdeki bu daralmanın piyasada arz sıkıntısına yol açtığını ve fiyatları yukarı çektiğini ifade ediyor.
Antep fıstığında baklavalık ürün hasadının bu hafta itibarıyla hız kazanacağını kaydeden Nizip Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Polat, şu anda günlük gelen ürün miktarının 10 ile 15 ton arasında olduğunu belirtti. Geçen yıl kilogramı 110 liradan alınan yaş boz Antep fıstığının bu yıl 220 liradan alıcı bulduğunu söyleyen Polat, fiyatlardaki artışın, ürünün piyasaya arz hızına bağlı olarak değişebileceğine dikkat çekti.
"Arazilerden aldığımız bilgilere göre hasat süreci kısa sürecek gibi görünüyor" diyen Polat, bu yıl rekoltenin ciddi oranda düştüğüne vurgu yaptı. Geçen yıl için 500 bin tonun üzerinde rekolte tahminleri yapıldığını, TÜİK'in ise 383 bin ton olarak açıkladığını hatırlatan Polat, bu yıl üretimin neredeyse geçen yılın beşte biri kadar olduğunu ifade etti. Polat, “Bazı bölgelerde verim yüzde 30 civarında, bazı yerlerde ise hiç ürün yok. Genel olarak ortalama verimin yüzde 25 seviyesinde olduğunu gözlemliyoruz. Özellikle Barak Ovası’nda bu yıl üretim oldukça zayıf” dedi.
Yeni mahsulün fiyatı 2 bin liraya dayandı
Geçen yıl bu dönemde baklavalık Antep fıstığının kilogram fiyatının yaklaşık bin lira civarında olduğunu hatırlatan Polat, bu yıl fiyatların bin 950 ile 2 bin lira seviyelerine yükseldiğini bildirdi. Alım fiyatındaki yüzde 100’lük artışın, doğal olarak nihai ürün fiyatlarına da yansıdığını aktaran Polat, “Baklavalık fıstığın fiyatı bir dönem bin 700 liraya kadar çıktı ve bu seviyelerde bir süre kaldı. Ancak iç tüketimde beklenen talep gerçekleşmeyince fiyatlar gevşeyerek bin 550 liraya kadar geriledi. Son günlerde ise yeni mahsulün yüksek fiyattan işlem görmesiyle fiyatlar yeniden yükselişe geçti. Son iki haftada yaşanan fiyat artışı ile 10 gün önce bin 550 liradan işlem gören eski ürün, şu anda bin 750 liraya satılıyor. Yeni mahsulün kilogram fiyatı ise 2 bin lira seviyesine ulaştı" diye konuştu.
Yaş boz Antep fıstığının yüksek fiyatlardan alıcı bulması, diğer fıstık ürünlerine de yansıdığını dile getiren Polat, yaş boz fiyatlarındaki yükselişin kırmızı kabuklu ve kavrulmuş fıstık fiyatlarını da yukarı çektiğini belirtti. Son 20-25 gündür piyasada ciddi bir fiyat hareketliliği yaşandığına dikkat çeken Polat, “Yeni fıstık mahsulünün piyasaya girmesiyle sadece taze ürünün değil, eski ürünün fiyatı da yükseldi. Geçen yıl rekoltenin yüksek olması nedeniyle fiyatlar gerilemişti. Bu yıl ise tam tersi bir tabloyla karşı karşıyayız. Üreticilerin elinde ürün varsa, bu sezon onlar için iyi bir dönem olacak” şeklinde konuştu.
Alım fiyatlarının 200 liranın altına düşmesi beklenmiyor
Bu yıl yaş boz fıstık fiyatının 200 liranın altına düşmesinin beklenmediğini aktaran fıstık komisyoncusu Habeş Doğan, bugün piyasadan alınan fıstığın kavlak (iç fıstık) maliyetinin 800 lirayı bulduğunu, bu yüksek maliyetin düşük gramajdan kaynaklandığını ifade etti.
Şu anda fıstığın gramajının 80-90 gram seviyelerinde olduğunu ve büyük bölümünün sudan oluştuğunu belirten Doğan, "Yaklaşık bir hafta sonra iç gramaj 140-150 grama çıktığında maliyetler düşecek ve kavlak fiyatı 650 liraya kadar gerileyebilir" dedi. Kırmızı kabuklu fıstıkta ise geçen yıl arzının fazla olması nedeniyle fiyatların sabit kaldığını ileten Doğan, “Bu yıl hem rekolte düşüklüğü hem de kırmızı fıstığa olan talebin artmasıyla fiyatların yükselmesini öngörüyoruz. Şu anda kırmızı kabuklu Antep fıstığının kilogramı ortalama 400 liradan alıcı buluyor.
