Dışı karpuza, içi kavuna, tadı ise salatalığa benzeyen şelengonun sadece ismiyle değil formuyla da şaşırtan bir meyve. Görünüşü minik bir karpuza benziyor, kestiğinizde içiyle kavunu andırıyor, tattığınızda ise salatalığa benziyor.
Türkiye’de sadece Şanlıurfa-Viranşehir'de yetiştirilen şelengo için Türk Patent ve Marka Kurumuna coğrafi işaret tescili yapılmış durumda.
Viranşehir’in yaz aylarındaki geleneksel bu lezzeti, tezgâhlardaki yerini aldı. Seralarda ya da sulu tarım alanlarında yetiştirilen türlerden farklı olarak, tamamen susuz ve doğal yöntemlerle üretilen bu ürün, kendine has aromasıyla dikkat çekiyor.
DALINDAN KOPARILDAK SONRA 3 GÜN İÇİNDE TÜKETİLMELİ
Üretici Salih Yorulmaz, şelgo ekiminin her yıl 15 Mart’ta başladığını ve yağış durumuna bağlı olarak 15 Nisan’a kadar sürdüğünü söyledi. Salih Yorulmaz, “Toprağa sadece emek veriyoruz. Ne ilaç ne de kimyasal gübre kullanıyoruz. Her sabah güneş doğmadan ailece tarlaya gidiyoruz. Toplamayı erkenden bitirip şelgoları Viranşehir’e getiriyoruz. Toptancılara teslim ediyoruz, onlar da manavlara ve seyyar satıcılara dağıtıyor. Aynı gün içerisinde vatandaşın sofrasına ulaşıyor. Şelgo, dalından koparıldıktan sonra 3 gün içinde tüketilmeli. Viranşehir’de şelgo özellikle kahvaltı sofralarının baş tacı. Biber, domates ve ayranla birlikte tüketildiği gibi, bazıları tarafından tuzlanarak çerez gibi atıştırmalık olarak da tercih ediliyor. Ayrıca, salatalarda da sıkça kullanılıyor."ifadelerini kullandı.
ŞELENGO NEDİR?
Kabakgiller ailesinin bir üyesi olan şelengo, Türkiye’de sadece Viranşehir'de yetişen çok özel bir yiyecek. Üretiminde gübre kullanılmadığı için çok da doğal. Yaz mevsiminde yetişen şelengonun toplandıktan 2-3 gün sonra hemen tüketilmesi gerekiyor. Bölgede karpuz ve kavundan daha çok tüketilen bir meyve olan şelengo armut büyüklüğünde.Tadı ise salatalık ile mango arasında. Salatası, turşusu, dolması ve cacığı da yapılan şelengonun bilinirliği her geçen gün artıyor. "Viranşehir'in mangosu" denen bu ilginç yiyecek diğer yandan ekonomik de.
ŞELENGO NASIL TÜKETİLİR/YENİR?
Tat olarak salatalığa benzeyen şelengo kabuklarıyla direkt yenebildiği gibi yemek tariflerinde de kullanılabiliyor. Örneğin şelengo ile cacık yapabilir, turşusunu kurabilir, salatalarda kullanabilirsiniz. Hatta dolmasını bile yapabilirsiniz.
Bölgede yok satan şelengonun acı olanlarının isilik tedavisinde bir şifa kaynağı olarak kullanıldığını da belirtelim.
ŞELENGONUN BİLİNEN ÖNEMLİ FAYDALARI
Sadece lezzetli olmakla kalmayan şelengo önemli faydalarıyla da dikkat çekiyor. Zira şelengo kan şekerini düşürüyor ve kandaki toksinleri düşürüyor. Aynı zamanda acı şelengolar bir krem gibi sürülerek isilik hastalığının tedavisinde kullanılarak bu hastalığa çare oluyor.